«دویست هزار فرانسوی به تماشای فیلم قهرمان نشستند.» این خبری است که ممنتوپیکچرز اعلام کرده است. همیشه خواندن اخبار و مطالب مربوط به فیلمهایی که جوایز مطرح دنیا را کسب کردهاند، جذاب است. فیلم قهرمان نیز توانسته جوایز ارزندهی بینالمللی را به دست بیاورد و تماشاگران در ایران مشتاقند به تماشای یکی دیگر از شاهکارهای اصغر فرهادی بنشینند. اگر تا کنون موفق به دیدن این فیلم نشدهاید یا فیلم را تماشا کردهاید و میخواهید اطلاعات بیشتری داشته باشید، این مقاله برای شماست.
«قهرمان» فیلمی 2 ساعته به کارگردانی اصغر فرهادی است. اصغر فرهادی چندین سال است که به واسطهی برنده شدن جوایز مطرح بینالمللی، توجه مردم ایران را به خود جلب کرده است. فیلم قهرمان نیز از این قاعده مستثنی نیست و اصغر فرهادی توانست به وسیلهی این فیلم جایزه بزرگ جشنوارهی کن را از آن خود کند.
ژانر فیلم قهرمان چیست؟
مانند اکثر آثار فرهادی، فیلم قهرمان نیز در ژانر درام و با موضوع اجتماعی کارگردانی شده است. این فیلم که نهمین فیلم بلند فرهادی است توانسته بخش دیگری از موضوعات اجتماعی ایرانیان را به زیبایی به تصویر بکشد.
بازیگران فیلم قهرمان چه کسانی هستند؟
در این فیلم فرهادی از بازیگران قابل و شایستهای دعوت به همکاری کرده است. از میان آنها کسانی که نقشهای اصلی را بر عهده داشتند، میتوان به امیر جدیدی، سحر گلدوست، محسن تنابنده، سارینا فرهادی، مریم شهدایی، احسان گودرزی، و فرشته صدر عرفایی اشاره کرد. هر یک از این بازیگران به ترتیب در نقش رحیم، فرخنده، بهرام، نازنین، ملیحه، نادعلی، و خانم رادمهر به ایفای نقش پرداختهاند.
فیلم قهرمان به روایت چه داستانی میپردازد؟
این فیلم داستان زندگی شخصی به نام رحیم است. رحیم خطاط و نقاشی است که به علت عدم پرداخت بدهی خود در یکی از زندانهای شیراز زندانی است. او پس از گذشت چندین ماه به مرخصی دو روزه میرود و در آن دو روز به دیدن فرخنده که با وی در رابطه است میرود. فرخنده منشی کلینیک گفتاردرمانی است که رحیم او را هنگامی ملاقات کرده است که پسرش را که به لکنت زبان مبتلاست به کلینیک میبرده است و به او علاقهمند شده است. فرخنده چند روز قبل از مرخصی رحیم، کیفی را نزدیکی ایستگاه اتوبوسی پیدا میکند که حاوی تعدادی سکهی طلاست. پس از مشورت با رحیم تصمیم میگیرند سکهها را بفروشند و بخشی از بدهی وی را با آن مبلغ پرداخت کنند. بهرام، باجناق و طلبکار رحیم است و از پذیرش بخشی از بدهی امتناع میکند. پس از مدتی رحیم تصمیم میگیرد به بانک حوالی ایستگاه اتوبوسی که کیف پیدا شده برود و از بانک بخواهد یادداشتی برای پیدا کردن کیف بنویسد. در آن اعلامیه، رحیم شماره تماس زندان را برای برقراری ارتباط مینویسد.
پس از گذشت چند روز با متصدی زندان تماس میگیرند و اطلاع میدهند صاحب کیف پیدا شده است. پس از آنکه رحیم با صاحب کیف صحبت میکند و از مشخصات کیف اطمینان خاطر حاصل میکند از خواهرش ملیحه درخواست میکند که کیف را به صاحب اصلی بازگرداند. ملیحه پس از دیدار با شخص، کیف را به او تحویل میدهد. مسئولین زندان که متوجه میشوند رحیم با وجود مشکلات مالی، کیف را تحویل داده است، مقدمات تقدیر از او را فراهم میکنند. با او مصاحبهی تلویزیونی میشود و از او تقدیر به عمل میآید تا جایی که خیریهای تصمیم میگیرد هزینهی بدهی او را متقبل شود و از خیرین مبلغی را برای پرداخت جمعآوری میکند. همچنین خبر میرسد یکی از ادارات دولتی شیراز قصد دارد تا او را استخدام کند، از او میخواهند مدارکی دال بر اینکه کیف را به صاحب آن داده است، ارائه دهد. پس از بررسی از اشخاصی که همراه خانم بودند، متوجه میشوند که مشخصاتی از وی ندارند تا برای شهادت بر دریافت کیف به اداره بیاید. بنابراین سعی میکنند با فریب دادن شخص متصدی استخدام نشان دهند که صاحب کیف آن را تحویل گرفته است. از این رو فرخنده، در نقش صاحب کیف به همراه خواهر رحیم و خود رحیم به اداره مراجعه میکنند. شخص متصدی ابتدا از آنها میخواهد تا شواهد خود را بنویسند. سپس اعلام میکند که باید ادعاها بررسی شود. در آخر، رحیم در آن اداره استخدام نمیشود چون شواهد کافی برای ارائه دادن ندارد. همچنین این خبر به خیریه میرسد و آنها پولی برای بدهی وی پرداخت نمیکنند و وی به زندان باز میگردد.
منتقدان فیلم
همانند فیلمهای دیگر، این فیلم نیز منتقدانی داشته است که این فیلم را مثبت یا منفی نقد کردهاند. مسعود فراستی یکی از منتقدین این فیلم بر این باور است که این فیلم از ابتدا تا انتها گدایی جایزه است. او بر اظهار میکند که این فیلم از دو پلات ساخته شده است و بخشی از داستان این فیلم، فیلمفارسی است. برای توجیه این مسئله بیان میکند که داستان این فیلم که مربوط به پیدا کردن طلا است مسئلهای نو نیست و از نگاه نویی بررسی نشده است. همچنین فراستی به لوکیشن فیلمبرداری نیز نقد وارد کرده است و دلیل انتخاب شهر شیراز را مورد پرسش قرار داده است. اما در مقابل این نقد، نظرات مثبتی نیز دربارهی این اثر فرهادی بیان شده است. این فیلم توانسته جایزهی «آینه نقرهای» جشنوارهی فیلم اسلو را نیز از آن خود کند و هیئت داوران این جشنواره، ضمن تحسین آخرین ساختهی فرهادی، آن را فیلمی گیرا و غیرقابل پیشبینی تلقی کردند.
امیرمهدی ژوله، نویسنده و بازیگر سینما، نیز در پستی که در صفحهی اینستاگرام خود منتشر کرده است در توصیف فیلم گفته است: «و چه خوب که آن ته، یک قدم مانده به خفهگی، نسل بعد را به عاشقترین داستان سپردید.»
حسین معززینیا، نویسنده و منتقد فیلم، نیز این فیلم را تحسین کرده است و در نقد مثبت خود چنین میگوید که ساختهی جدید فرهادی «گرم و درگیرکننده است.»
فریدون جیرانی نیز فیلم قهرمان را مورد تحسین و تمجید قرار داده است و به آن لقب «بهترین و تلخترین فیلم اصغر فرهادی» را داده است.
نتیجهگیری
دربارهی این فیلم یا فیلمهای دیگر ایرانی و غیرایرانی مانند بسیاری از مسائل دیگر که سلیقهی فردی در آن دخیل است، نمیتوان نظر قطعی داد. هر فردی دارای تجربیات متفاوت و متنوع است که بر اساس آن فیلم را قضاوت میکند. با توجه به جوایزی که این فیلم کسب کرده است و با توجه به نظر منتقدین میتوان به این نتیجه رسید که ساختهی تازهی کارگردان خوش آوازهی ایران، درخور تماشاگران ایران است و تماشای آن باارزش است. برخی موضوع و روایت داستان را نامناسب و برخی دیگر با تحلیل روایت داستان در کنار عناصر دیگر فیلم آن را متناسب و شایستهی تعریف و تحسین میدانند. اگر به ژانر درام و مسائل اجتماعی علاقهمند هستید، دیجیموس تماشای این فیلم را به شما پیشنهاد میدهد.